Jeszcze dziś skorzystaj z naszej pomocy – dzięki współpracy ze specjalistami z różnych dziedzin medycyny będziemy mogli rzetelnie ocenić wysokość roszczenia.

Uraz twarzy Uraz oka Utrata zmysłów Uraz klatki piersiowej Uraz kręgosłupa/ Złamanie kręgosłupa/ Skręcenie kręgosłupa Uraz ręki/Złamanie ręki Uraz biodra/miednicy Amputacja kończyny Uraz nogi Układ moczowy Uraz brzucha i narządów wewnętrznych Urazy szyi Urazy głowy Uraz twarzy Uraz oka Utrata zmysłów Uraz klatki piersiowej Uraz kręgosłupa/ Złamanie kręgosłupa/ Skręcenie kręgosłupa Uraz ręki/Złamanie ręki Uraz biodra/miednicy Amputacja kończyny Uraz nogi Układ moczowy Uraz brzucha i narządów wewnętrznych Urazy głowy

A. Uszkodzenia głowy
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
1. Uszkodzenie powłok czaszki (bez uszkodzeń kostnych):
a) znaczne uszkodzenie powłok czaszki, rozległe, ściągające blizny - w zależności od rozmiaru 5-10
b) oskalpowanie 25
2. Uszkodzenie kości sklepienia i podstawy czaszki (wgłębienia, szczeliny, fragmentacja) - zależnie od rozległości uszkodzeń 5-10
3. Ubytek w kościach czaszki:
a) o średnicy poniżej 2,5 cm 7
b) o średnicy powyżej 2,5 cm - w zależności od rozmiarów 10-25
Uwaga: Jeżeli przy uszkodzeniach i ubytkach kości czaszki (poz. 2 i 3) występują jednocześnie uszkodzenia powłok czaszki (poz. 1), należy osobno oceniać stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku za uszkodzenia lub ubytki kości według poz. 2 lub 3 i osobno za uszkodzenia powłok czaszki według poz. 1.
4. Powikłania towarzyszące uszkodzeniom wymienionym w poz. 1, 2, 3 w postaci: nawracającego się wycieku płynu mózgowo- rdzeniowego, przewlekłego zapalenia kości, ropowicy podczepcowej leczonej operacyjnie, zakrzepicy powłok, przepukliny mózgowej - ocenia się dodatkowo - w zależności od rodzaju i stopnia powikłań 5-15
5. Porażenia i niedowłady:
a) porażenie połowicze lub paraplegie (porażenia kończyn dolnych) uniemożliwiające samodzielne stanie i chodzenie 0 - 1° wg Skali Lovette'a 100
b) głęboki niedowład połowiczy lub parapareza 2° wg Skali Lovette'a 60-80
c) średniego stopnia niedowład połowiczy lub parapareza kończyn dolnych 3° wg Skali Lovette'a 40-60
d) niewielki lub dyskretny niedowład połowiczy lub niedowład kończyn dolnych 4° wg Skali Lovette'a, dyskretny deficyt siły przy obecności zaburzeń napięcia mięśniowego, niedostateczności precyzji ruchów itp. 5-35
e) monoparezy pochodzenia ośrodkowego:
- kończyna górna
wg Skali Lovette'a
0° prawa 40
lewa 30
1-2° prawa 30-35
lewa 20-25
3-4° prawa 5-25
lewa 5-15
- kończyna dolna
wg Skali Lovette'a
0° 40
1-2° 30
3-4° 5-20
6. Zespoły pozapiramidowe:
a) utrwalony zespół pozapiramidowy znacznie utrudniający sprawność ustroju i wymagający opieki innych osób 100
b) zespół pozapiramidowy naruszający sprawność ustroju z zaburzeniami mowy, napadami ocznymi itp. 80
c) zaznaczony zespół pozapiramidowy 30
7. Zaburzenia równowagi pochodzenia móżdżkowego:
a) uniemożliwiające chodzenie i samodzielne funkcjonowanie 100
b) utrudniające chodzenie i sprawność ruchową w stopniu znacznym 70-80
c) miernego stopnia utrudnienie chodu i sprawności ruchowej 30-60
d) dyskretnie wpływające na sposób chodu i niewielkie upośledzenie zborności i precyzji ruchów 5-25
8. Padaczka:
a) z licznymi napadami ze współistnieniem zaburzeń psychicznych, charakteropatii, otępienia wymagających opieki innej osoby 100
b) padaczka z zaburzeniami psychicznymi w zależności od ich nasilenia 30-70
c) padaczka bez zaburzeń psychicznych w zależności od częstości napadów 20-40
Uwaga: Podstawą rozpoznania padaczki są obserwacje przez lekarza napadu, typowe zmiany eeg, dokumentacja ambulatoryjna bądź szpitalna.
9. Zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane organicznie (encefalopatie):
a) otępienie lub ciężkie zaburzenia zachowania i emocji uniemożliwiające samodzielną egzystencję 100
b) encefalopatie ze zmianami charakterologicznymi w zależności od stopnia 50-70
c) encefalopatie bez zmian charakterologicznych 30
Uwaga: Za encefalopatią poza zespołem psychoorganicznym przemawiają odchylenia przedmiotowe w stanie neurologicznym, zmiany w zapisie eeg. Encefalopatią powinna być potwierdzona badaniami dodatkowymi.
10. Zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń OUN:
a) utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo-mózgowym 5-10
b) ujawnienie się psychozy w następstwie ciężkiego stresu 50-80
11. Zaburzenia mowy:
a) afazja całkowita (sensoryczna lub sensoryczno-motoryczna) z agrafią i aleksją 80
b) afazja całkowita motoryczna 60
c) afazja znacznego stopnia utrudniająca porozumiewanie się 40
d) afazja nieznacznego stopnia 20
12. Zespoły podwzgórzowe pourazowe (cukrzyca, moczówka prosta, nadczynność tarczycy i inne zaburzenia wewnątrzwydzielnicze pochodzenia ośrodkowego):
a) znacznie upośledzające czynność ustroju 60
b) nieznacznie upośledzające czynność ustroju 30
13. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwów ruchowych gałki ocznej:
a) nerwu okoruchowego:
w zakresie mięśni wewnętrznych oka - w zależności od stopnia uszkodzenia 5-15
w zakresie mięśni zewnętrznych oka - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-30
b) nerwu bloczkowego 3
c) nerwu odwodzącego - w zależności od stopnia uszkodzenia 1-15
14. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu trójdzielnego - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-20
15. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu twarzowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-20
Uwaga: Uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem kości skalistej należy ocenić według poz. 49.
16. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwów językowo-gardłowego i błędnego - w zależności od stopnia zaburzeń mowy, połykania, oddechu, krążenia i funkcji przewodu pokarmowego. 10-50
17. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu dodatkowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 5-15
18. Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu podjęzykowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-20

B. Uszkodzenia twarzy
19. Uszkodzenia powłok twarzy (blizny i ubytki):
a) oszpecenia bez zaburzeń funkcji - w zależności od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy 1-10
b) oszpecenia z miernymi zaburzeniami funkcji - w zależności od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia zaburzeń funkcji 10-30
c) oszpecenia połączone z dużymi zaburzeniami funkcji (przyjmowanie pokarmów, zaburzenia oddychania, mowy, ślinotok i zaburzenia funkcji powiek itp.) - w zależności od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia zaburzeń funkcji 30-60
20. Uszkodzenia nosa:
a) uszkodzenie nosa bez zaburzeń oddychania i powonienia - zależnie od rozległości uszkodzenia 1-10
b) uszkodzenie nosa z zaburzeniami oddychania - zależnie od rozległości uszkodzenia i stopnia zaburzeń oddychania 5-20
c) uszkodzenie nosa z zaburzeniami oddychania i powonienia - w zależności od stopnia zaburzeń w oddychaniu i powonieniu 10-25
d) utrata powonienia w następstwie uszkodzenia przedniego dołu czaszkowego 5
e) utrata nosa w całości (łącznie z kośćmi nosa) 30
Uwaga: Jeżeli uszkodzenie nosa wchodzi w zespół uszkodzeń objętych poz. 19, należy stosować ocenę według tej pozycji (tj. według poz. 19).
21. Utrata zębów:
a) siekacze i kły - za każdy ząb 1
b) pozostałe zęby począwszy od dwóch - za każdy ząb (niezależnie od zaprotezowania) 1
22. Utrata części szczęki lub żuchwy (łącznie z oszpeceniem i utratą zębów) - staw rzekomy - zależnie od rozległości ubytków, stanu odżywiania i powikłań 15-30
23. Utrata szczęki (łącznie z oszpeceniem i utratą zębów):
a) szczęki 40
b) żuchwy 50
24. Złamania szczęki i/lub żuchwy wygojone z przemieszczeniem odłamów:
a) bez zaburzeń czynności stawu żuchwowo-skroniowego - w zależności od stopnia zniekształcenia i rozwarcia szczęk 1-5
b) z zaburzeniami czynności stawu żuchwowo-skroniowego - w zależności od stopnia zaburzeń żucia i rozwarcia szczęk 5-10
25. Ubytek podniebienia:
a) z zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 10-30
b) z dużymi zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 25-40
26. Ubytki języka:
a) bez zaburzeń mowy i połykania 3
b) z zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 5-15
c) z dużymi zaburzeniami mowy - w zależności od stopnia zaburzeń 15-40
d) całkowita utrata języka 50

C. Uszkodzenia narządu wzroku
27.
a) przy obniżeniu ostrości wzroku lub utracie wzroku jednego lub obojga oczu stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu określa się według następującej tabeli:

Ostrość wzroku oka prawego

 1,0 (10/10) 0,9 (9/10) 0,8 (8/10) 0,7 (7/10) 0,6 (6/10) 0,5 (1/2) 0,4 (4/10) 0,3 (3/10) 0,2 (2/10) 0,1 (1/10) 0

Ostrość wzroku oka lewego

 Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
1,0 (10/10) 0 2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35
0,9 (9/10) 2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40
0,8 (8/10) 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45
0,7 (7/10) 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50
0,6 (6/10) 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55
0,5 (1/2) 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
0,4 (4/10) 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65
0,3 (3/10) 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
0,2 (2/10) 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 80
0,1 (1/10) 30 35 40 45 50 55 60 65 70 80 90
0 35 40 45 50 55 60 65 70 80 90 100
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
Uwaga: Ostrość wzroku zawsze określa się po korekcji szkłami zarówno przy zmętnieniu rogówki lub soczewki, jak i przy współistnieniu uszkodzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego.
b) utrata wzroku jednego oka z jednoczesnym wyłuszczeniem gałki ocznej 38
28. Porażenie nastawności (akomodacji) - przy zastosowaniu szkieł poprawczych:
a) jednego oka 15
b) obojga oczu 30
29. Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów tępych:
a) rozdarcie naczyniówki jednego oka wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a)
b) zapalenie naczyniówki i siatkówki jednego oka, powodujące zaburzenia widzenia środkowego lub obwodowego ”
c) przedziurawienie plamki żółtej jednego oka ”
d) zanik nerwu wzrokowego ”
30. Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów drążących:
a) blizny rogówki lub twardówki (garbiak twardówki) wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a)
b) zaćma urazowa (uszkodzenie soczewki) ”
c) ciało obce wewnątrzgałkowe powodujące obniżenie ostrości wzroku ”
31. Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów chemicznych i termicznych (oparzenia itp.) wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a)
32. Koncentryczne zwężenie pola widzenia ocenia się według niżej podanej tabeli:
Zwężenie do Przy nienaruszonym drugim oku W obojgu oczach Przy ślepocie drugiego oka
60° 0 0 35%
50° 5% 15% 45%
40° 10% 25% 55%
30° 15% 50% 70%
20° 20% 80% 85%
10° 25% 90% 95%
Poniżej 10° 35% 95% 100%
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
33. Połowicze niedowidzenia:
a) dwuskroniowe 60
b) dwunosowe 30
c) jednoimienne 25
d) jednoimienne górne 10
e) jednoimienne dolne 40
34. Utrata funkcji soczewki po operacyjnym usunięciu zaćmy pourazowej, bezsoczewkowość pourazowa, przy braku jednoczesnego pojedynczego widzenia obuocznego:
a) w jednym oku 25
b) w obojgu oczach 40
35. Usunięcie zaćmy pourazowej ze wszczepieniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej:
a) w jednym oku 15
b) w obojgu oczach 30
36. Zaburzenia w drożności przewodów łzowych (łzawienie)
a) w jednym oku 10
b) w obojgu oczach 15
37. Odwarstwienie siatkówki jednego oka - oceniać według tabeli ostrości wzroku poz. 27a) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia poz. 32.
38. Jaskra - oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia (poz. 32), z tym zastrzeżeniem, że ogólny procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu nie może wynosić więcej niż 35% za jedno oko i 100% za oboje oczu.
39. Wytrzeszcz tętniący - w zależności od stopnia 50 - 100
40. Zaćma urazowa wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27 a)
41. Przewlekłe zapalenie spojówek 10

D. Uszkodzenia narządu słuchu
42. Przy upośledzeniu ostrości słuchu procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa się według niżej podanej tabeli:
Obliczanie procentowego uszczerbku na zdrowiu z tytułu utraty słuchu wg Rosera (w mod.)

Ucho prawe

 0 - 25 dB 26 - 40 dB 41 - 70 dB Pow. 70 dB

Ucho lewe
0 - 25 dB 0% 5% 10% 20%
26 - 40 dB 5% 15% 20% 30%
41 - 70 dB 10% 20% 30% 40%
pow. 70 dB 20% 30% 40% 50%
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
Uwaga: oblicza się średnią dla ucha prawego i lewego oddzielnie dla 500, 1000 i 2000 Hz.
43. Urazy małżowiny usznej:
a) utrata części małżowiny 5
b) zniekształcenie małżowiny (blizny, oparzenia i odmrożenia) - w zależności od stopnia 5-10
c) utrata jednej małżowiny 15
d) utrata obu małżowin 25
44. Zwężenie lub zarośnięcie zewnętrznego przewodu słuchowego: oceniać wg tabeli ostrości słuchu (poz. 42)
a) jednostronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu ”
b) obustronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu ”
45. Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego:
a) jednostronne 5
b) obustronne 10
46. Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego powikłane perlakiem, próchnicą kości lub polipem ucha - w zależności od stopnia powikłań:
a) jednostronne 5- 15
b) obustronne 10-20
47. Uszkodzenie ucha środkowego w następstwie złamania kości skroniowej z upośledzeniem słuchu oceniać wg tabeli ostrości słuchu (poz. 42)
48. Uszkodzenie ucha wewnętrznego:
a) z uszkodzeniem części słuchowej oceniać wg tabeli ostrości słuchu (poz. 42)
b) z uszkodzeniem części statycznej - w zależności od stopnia uszkodzenia 20-50
c) z uszkodzeniem części słuchowej i statycznej - w zależności od stopnia uszkodzenia 30-60
49. Uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem kości skalistej:
a) jednostronne - w zależności od stopnia uszkodzenia 25-40
b) dwustronne 60

E. Uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku
50. Uszkodzenie gardła z upośledzeniem funkcji 5-25
51. Uszkodzenie lub zwężenie krtani pozwalające na obchodzenie się bez rurki tchawiczej - w zależności od stopnia zwężenia 10-30
52. Uszkodzenie krtani, powodujące konieczność stałego noszenia rurki tchawiczej:
a) z zaburzeniami głosu - w zależności od stopnia 35-50
b) z bezgłosem 60
53. Uszkodzenie tchawicy - w zależności od stopnia jej zwężenia 20-60
54. Uszkodzenie przełyku powodujące:
a) częściowe trudności w odżywianiu - w zależności od stopnia upośledzenia stanu odżywienia 10-30
b) odżywianie tylko płynami 50
c) całkowitą niedrożność przełyku ze stałą przetoką żołądkową 80
55. Uszkodzenia tkanek miękkich (skóry i mięśni) szyi z ograniczeniem ruchomości szyi - w zależności od stopnia uszkodzenia i ustawienia głowy 10-30
Uwaga: Uszkodzenia tkanek miękkich z jednoczesnym uszkodzeniem kręgosłupa szyjnego należy oceniać według poz. 89.

F. Uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa
56. Blizny powłok klatki piersiowej ograniczające ruchomość klatki piersiowej - w zależności od stopnia ograniczenia ruchomości klatki piersiowej 10-30
57. Utrata gruczołu piersiowego w części lub w całości 10-25
58. Uszkodzenie przynajmniej 2 żeber (złamanie itp.):
a) z obecnością zniekształceń klatki piersiowej i bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc 10
b) z obecnością zniekształceń klatki piersiowej i zmniejszenia pojemności życiowej płuc - w zależności od stopnia zmniejszenia pojemności życiowej 15-25
59. Złamanie mostka ze zniekształceniami 10
60. Zapalenie kości (przetoki) żeber lub mostka 20
61. Uszkodzenia płuc i opłucnej (zrosty opłucnowe, uszkodzenia tkanki płucnej, ubytki tkanki płucnej, ciała obce itp.):
a) bez niewydolności oddechowej 10
b) z niewydolnością oddechową - w zależności od stopnia 20-40
62. Uszkodzenia tkanki płucnej powikłane przetokami, ropniem płuc - w zależności od stopnia niewydolności oddechowej 40-80
Uwaga: Przy orzekaniu według pozycji 61 i 62 stopień uszkodzenia tkanki płucnej i niewydolności oddechowej potwierdzić badaniem spirometrycznym i badaniem rentgenowskim.
63. Uszkodzenie serca lub osierdzia:
a) z wydolnym układem krążenia 10
b) z objawami względnej wydolności układu krążenia 30
c) z objawami niewydolności krążenia - w zależności od stopnia niewydolności 40-90
Uwaga: Stopień uszkodzenia serca oceniać należy na podstawie badania radiologicznego, elektrokardiograficznego i badania ECHO.
64. Przepukliny przeponowe - w zależności od stopnia zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego, oddychania i krążenia 20-40

G. Uszkodzenia brzucha i ich następstwa
65. Uszkodzenia powłok jamy brzusznej (przepukliny urazowe, wysiłkowe, przetoki itd.) - w zależności od umiejscowienia i rozmiarów uszkodzenia powłok jamy brzusznej 5-30
Uwaga: 1. Za przepukliny urazowe uważa się przepukliny spowodowane pourazowym uszkodzeniem powłok brzusznych (np. po rozerwaniu mięśni powłok brzusznych). 2. Za przepukliny tzw. wysiłkowe uważa się przepukliny spowodowane nagłym wysiłkiem fizycznym lub gwałtownym ruchem.
66. Uszkodzenie żołądka, jelit i sieci:
a) bez zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego i przy dostatecznym stanie odżywienia 10
b) z zaburzeniami trawienia i niedostatecznym stanem odżywienia - w zależności od stopnia zaburzeń i stanu odżywienia 15-50
67. Przetoki jelitowe, kałowe i odbyt sztuczny - w zależności od stopnia zanieczyszczania się i zmian zapalnych tkanek otaczających przetokę:
a) jelita cienkiego 30-80
b) jelita grubego 20-50
68. Przetoki okołoodbytnicze 15
69. Uszkodzenie zwieracza odbytu, powodujące stałe, całkowite nietrzymanie kału i gazów 60
70. Wypadnięcie odbytnicy - w zależności od stopnia wypadnięcia 10-30
71. Utrata śledziony
a) bez większych zmian w obrazie krwi 15
b) ze zmianami w obrazie krwi lub i ze zrostami otrzewnowymi 30
72. Uszkodzenia wątroby, dróg żółciowych lub trzustki:
a) bez zaburzeń ich czynności 5-10
b) z zaburzeniami ich czynności w zależności od stopnia 20-60

H. Uszkodzenia narządów moczowo-płciowych
73. Uszkodzenie jednej nerki lub obu nerek powodujące upośledzenie ich funkcji - w zależności od stopnia 10-25
74. Utrata jednej nerki przy drugiej zdrowej i prawidłowo działającej 35
75. Utrata jednej nerki przy upośledzeniu funkcjonowania drugiej nerki - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji pozostałej nerki 40-75
76. Uszkodzenie moczowodu powodujące zwężenie jego światła 20
77. Uszkodzenie pęcherza - w zależności od stopnia zmniejszenia jego pojemności, zaburzeń w oddawaniu moczu, przewlekłych stanów zapalnych 10-30
78. Przetoki dróg moczowych i pęcherza moczowego - w zależności od stopnia stałego zanieczyszczania się moczem 20-50
79. Zwężenie cewki moczowej:
a) powodujące trudności w oddawaniu moczu 15
b) z nietrzymaniem lub zaleganiem moczu 30-50
c) z nietrzymaniem lub zaleganiem moczu z powikłaniami 50-60
80. Utrata prącia 40
81. Częściowa utrata prącia 20
82. Utrata jednego jądra lub jajnika 20
83. Utrata obu jąder lub obu jajników 40
84. Wodniak jądra 10
85. Utrata macicy:
a) w wieku do 50 lat 40
b) w wieku powyżej 50 lat 20
86. Uszkodzenie krocza powodujące wypadnięcie narządów rodnych:
a) pochwy 10
b) pochwy i macicy 30

I. Ostre zatrucia i ich następstwa

(Orzekać nie wcześniej niż po 6 miesiącach)
87. Nagłe zatrucie gazami lub/i substancjami (z wyjątkiem zatruć pokarmowych):
a) ze stwierdzoną utratą przytomności, lecz bez wtórnych powikłań 10
b) powodujące uszkodzenie układu krwiotwórczego i narządów wewnętrznych (rozedma, przewlekły nieżyt krtani, tchawicy i oskrzeli) - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-25
Uwaga: Uszkodzenia układu nerwowego spowodowane nagłym zatruciem gazami należy oceniać według odpowiednich pozycji dotyczących układu nerwowego.
88. Nagłe zatrucie pokarmami powodujące uszkodzenie narządów miąższowych przewodu pokarmowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 5-15
Uwaga: 1. Uszkodzenia układu nerwowego wskutek nagłych zatruć pokarmowych należy oceniać według odpowiednich pozycji dotyczących układu nerwowego. 2. Zatrucie włośniami nie pozostawia w zasadzie trwałych następstw.

J. Uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa
89. Uszkodzenia kręgosłupa w odcinku szyjnym:
a) ograniczenie ruchomości w zakresie rotacji lub zginania powyżej 20 stopni 15
b) całkowite zesztywnienie 35
c) całkowite zesztywnienie z niekorzystnym ustawieniem głowy 50
90. Uszkodzenie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym:
a) ograniczenie ruchomości w zakresie rotacji powyżej 20 stopni lub zginania do 50 cm 15
b) całkowite zesztywnienie 25
c) całkowite zesztywnienie z niekorzystnym ustawieniem tułowia 40
91. Izolowane uszkodzenia wyrostków poprzecznych, wyrostków ościstych - w zależności od ich liczby i zaburzeń funkcji 3-10
92. Uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnością ciała obcego itp. ocenia się według poz. 89 - 91, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu 10
93. Uszkodzenia rdzenia kręgowego:
a) przy objawach poprzecznego przecięcia rdzenia z całkowitym porażeniem lub niedowładem dużego stopnia dwóch lub czterech kończyn 100
b) niedowład kończyn dolnych bez uszkodzenia górnej części rdzenia (kończyn górnych), umożliwiający poruszanie się za pomocą dwóch lasek 70
c) niedowład kończyn dolnych umożliwiający poruszanie się o jednej lasce 40
d) porażenie całkowite obu kończyn górnych z zanikami mięśniowymi, zaburzeniami czucia i zmianami troficznymi bez porażenia kończyn dolnych (po wylewie śródrdzeniowym) 100
e) niedowład znacznego stopnia obu kończyn górnych znacznie upośledzający czynność kończyn (po wylewie śródrdzeniowym) 70
f) niedowład nieznacznego stopnia obu kończyn górnych (po wylewie śródrdzeniowym) 30
g) zaburzenia ze strony zwieraczy i narządów płciowych bez niedowładów (zespół stożka końcowego) 40
h) zaburzenia czucia, zespoły bólowe bez niedowładów - w zależności od stopnia zaburzeń 10-30
94. Urazowe zespoły korzonkowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) - w zależności od stopnia:
a) szyjne 5-20
b) piersiowe 5-10
c) lędźwiowo-krzyżowe 5-25
d) guziczne 5

K. Uszkodzenia miednicy
95. Utrwalone rozejście się spojenia łonowego lub rozerwanie stawu krzyżowo-biodrowego - w zależności od stopnia przemieszczenia i zaburzeń chodu 10-35
96. Złamanie miednicy z przerwaniem obręczy biodrowej jedno- lub wielomiejscowe - w zależności od zniekształcenia i upośledzenia chodu:
a) w odcinku przednim (kość łonowa, kulszowa) 5-20
b) w odcinku przednim i tylnym (typ Malgaigne'a) 15-45
97. Złamanie dna panewki - w zależności od upośledzenia funkcji stawu i zmian zniekształcających:
a) bez zwichnięcia centralnego 10-20
b) ze zwichnięciem centralnym 20-40
98. Izolowane złamanie miednicy (talerz biodrowy, kolce biodrowe, guz kulszowy) - w zależności od zniekształcenia i zaburzeń funkcji 5-20
Uwaga: Towarzyszące uszkodzenia narządów miednicy i objawy neurologiczne ocenia się dodatkowo według pozycji dotyczących odpowiednich uszkodzeń narządów miednicy lub uszkodzeń neurologicznych.

L. Uszkodzenia kończyny górnej
Uwaga: Przy uszkodzeniach kończyn górnych u osób leworęcznych stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się według zasad przewidzianych w tabeli, przyjmując dla uszkodzeń ręki prawej procenty ustalone dla ręki lewej, a dla uszkodzenia ręki lewej procenty ustalone dla ręki prawej.

Łopatka
99. Złamanie łopatki:
a) wygojone złamanie łopatki z nieznacznym przemieszczeniem bez większych zaburzeń funkcji kończyny 5
b) wygojone z przemieszczeniem i znacznym ograniczeniem funkcji kończyny w zależności od stopnia prawa 10-40
lewa 5-30
Uwaga: Normy pozycji 99 uwzględniają również ewentualne powikłania neurologiczne.

Obojczyk
100. Wadliwe wygojone złamanie obojczyka - w zależności od stopnia zniekształcenia i ograniczenia ruchów prawy 5-25
lewy 5-20
101. Staw rzekomy obojczyka ograniczający ruchy kończyny prawy 25
lewy 20
102. Zwichnięcie stawu obojczykowo-barkowego lub obojczykowo-mostkowego - w zależności od ograniczenia ruchów, upośledzenia zdolności dźwigania i stopnia zniekształcenia prawy 5-25
lewy 5-20
103. Uszkodzenia obojczyka powikłane przewlekłym zapaleniem kości i obecnością ciał obcych ocenia się według pozycji 100 - 102, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu o: 5
Uwaga: Przy współistniejących powikłaniach neurologicznych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń odpowiednich odcinków kończyny - w zależności od stopnia wypadnięcia funkcji.

Bark
104. Przewlekłe zmiany stawu barkowego - w zależności od stopnia ograniczenia funkcji i przykurczu prawy 5-30
lewy 5-25
105. Zastarzałe nieodprowadzone zwichnięcie stawu barkowego - w zależności od zakresu ruchów i ustawienia kończyny prawy 20-30
lewy 15-30
106. Nawykowe zwichnięcia barku potwierdzone dokumentacją medyczną prawy 25
lewy 20
107. Staw cepowy w następstwie pourazowych ubytków kości - w zależności od zaburzeń funkcji prawy 25-40
lewy 20-35
Uwaga: Staw wiotki z powodu porażeń ocenia się według norm neurologicznych.
108. Zesztywnienie stawu barkowego:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym (w odwiedzeniu około 70°, antepozycja 35° i rotacja zewnętrzna około 25°) w zależności od ustawienia i funkcji prawy 20-35
lewy 15-30
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym prawy 40
lewy 35
109. Bliznowaty przykurcz stawu barkowego w zależności od zaburzeń czynności stawu prawy 5-15
lewy 5-10
110. Uszkodzenie barku powikłane przewlekłym zapaleniem kości, obecnością ciał obcych, przetokami i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 104-109, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu - w zależności od stopnia powikłań i upośledzenia funkcji prawy 5-35
lewy 5-25
111. Utrata kończyny w barku prawa 75
lewa 70
112. Utrata kończyny wraz z łopatką prawa 80
lewa 75

Ramię
113. Złamanie kości ramiennej - w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji kończyny:
a) z niewielkim przemieszczeniem i zaburzeniem osi prawa 5-15
lewa 5-10
b) ze znacznym przemieszczeniem i skróceniem prawa 15-30
lewa 10-25
c) złamania powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, brakiem zrostu, stawem rzekomym, ciałami lewa obcymi i zmianami neurologicznymi prawa 30-55
lewa 25-50
114. Uszkodzenia mięśni, ścięgien i ich przyczepów w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji:
a) mięśnia dwugłowego prawa 5-15
lewa 5-10
b) uszkodzenia innych mięśni ramienia prawa 5-20
lewa 5-15
115. Utrata kończyny w obrębie ramienia:
a) z zachowaniem tylko 1/3 bliższej kości ramiennej prawa prawa 70
lewa 65
b) przy dłuższych kikutach prawa 65
lewa 60
116. Przepukliny mięśniowe ramienia 3

Staw łokciowy
117. Złamanie obwodowej nasady kości ramiennej - w zależności od zaburzeń osi i ograniczenia ruchów w stawie łokciowym:
a) bez większych przemieszczeń, zniekształceń i ograniczenia ruchomości prawa 5-15
lewa 5-10
b) z dużym zniekształceniem i ze znacznym przykurczem prawa 15-30
lewa 10-25
118. Zesztywnienie stawu łokciowego:
a) w zgięciu zbliżonym do kąta prostego i z zachowanymi ruchami obrotowymi przedramienia (75°-110°) prawy 30
lewy 25
b) z brakiem ruchów obrotowych prawy 35
lewy 30
c) w ustawieniu wyprostnym lub zbliżonym (160°-180°) prawy 50
lewy 45
d) w innych ustawieniach - zależnie od przydatności czynnościowej kończyny prawy 30-45
lewy 25-40
119. Przykurcz w stawie łokciowym - w zależności od zakresu zgięcia, wyprostu i stopnia zachowania ruchów obrotowych przedramienia:
a) przy niemożności zgięcia do 90° prawy 10-30
lewy 5-25
b) przy możliwości zgięcia ponad kąt prosty prawy 5-20
lewy 5-15
Uwaga: Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie stawu łokciowego należy oceniać według pozycji 117-119.
120. Cepowy staw łokciowy - w zależności od stopnia wiotkości i stanu mięśni prawy 15-30
lewy 10-25
121. Uszkodzenia stawu łokciowego powikłane przewlekłym stanem zapalnym, przetokami, ciałami obcymi itp. ocenia się według pozycji 117-120, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu o: 5

Przedramię
122. Złamania w obrębie dalszych nasad jednej lub obu kości przedramienia, powodujące ograniczenia ruchomości nadgarstka i zniekształcenia - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych:
a) ze zniekształceniem prawy 5-15
lewy 5-10
b) ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości i zmianami wtórnymi (troficzne, krążeniowe itp.) prawy 15-25
lewy 10-20
123. Złamania trzonów jednej lub obu kości przedramienia - w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i zaburzeń czynnościowych:
a) ze zniekształceniem i zaznaczonymi zaburzeniami funkcji prawe 5-15
lewe 3-10
b) ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości i zmianami wtórnymi (troficzne, krążeniowe itp.) prawe 15-35
lewe 10-30
124. Staw rzekomy kości promieniowej prawy 30
lewy 25
125. Staw rzekomy kości łokciowej prawy 20
lewy 15
126. Brak zrostu, staw rzekomy obu kości przedramienia prawe 40
lewe 35
127. Uszkodzenie przedramienia powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, obecnością ciał obcych, ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 122-126, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań lewy 5-15
128. Utrata kończyny w obrębie przedramienia - w zależności od charakteru kikuta i jego przydatności do oprotezowania prawa 55-65
lewa 50-60
129. Utrata przedramienia w sąsiedztwie stawu nadgarstkowego prawe 55
lewe 50

Nadgarstek
130. Ograniczenia ruchomości w obrębie nadgarstka w następstwie jego uszkodzeń (skręcenia, zwichnięcia, złamania kości nadgarstka, martwice aseptyczne tych kości) - w zależności od ustawienia, zakresu ruchów, objawów bólowych i troficznych oraz funkcji palców:
a) ograniczenie ruchomości prawy prawy 5-10
lewy 3-8
b) ograniczenie ruchomości dużego stopnia prawy 10-20
lewy 8-15
c) ograniczenia ruchomości dużego stopnia z ustawieniem ręki prawy czynnościowo niekorzystnym lewy prawy 20-30
lewy 15-25
131. Całkowite zesztywnienie w obrębie nadgarstka:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji dłoni i palców prawy 15-30
lewy 10-25
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji dłoni i palców prawy 25-45
lewy 20-40
132. Uszkodzenia nadgarstka powikłane głębokimi, trwałymi zmianami troficznymi, przewlekłym ropnym zapaleniem kości nadgarstka, przetokami i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 130 i 131, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o: 1-10
133. Utrata ręki na poziomie nadgarstka prawa 55 lewa 50

Ł. Śródręcze i palce

Kciuk
134. Złamania i zwichnięcia kciuka (pierwszej kości śródręcza i paliczków kciuka) - w zależności od ustawienia, zniekształcenia i stopnia zaburzeń funkcji kciuka:
a) z przemieszczeniem prawy 5-10
lewy 3-8
b) z dużym przemieszczeniem i zniekształceniem prawy 10-20
lewy 8-15
Uwaga: Przy ocenie stopnia zaburzeń czynności kciuka należy brać pod uwagę przede wszystkim zdolność przeciwstawienia i chwytu.
135. Utraty w obrębie kciuka:
a) utrata opuszki prawy 5
lewy 3
b) utrata paliczka paznokciowego prawy 10
lewy 8
c) utrata paliczka paznokciowego z częścią paliczka podstawowego (do 2/3 długości paliczka) prawy 15
lewy 10
d) utrata paliczka paznokciowego i paliczka podstawowego poniżej 2/3 długości lub utrata obu paliczków bez kości śródręcza prawy 20
lewy 15
e) utrata obu paliczków z kością śródręcza prawy 30
lewy 25
136. Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie kciuka (blizny, uszkodzenia ścięgnien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) - powodujące:
a) ograniczenie funkcji prawy 3-10
lewy 1-8
b) znaczne ograniczenie funkcji prawy 10-20
lewy 8-15
c) upośledzenie funkcji graniczące z następstwami utraty kciuka prawy 20-30
lewy 15-25

Palec wskazujący
137. Utraty w obrębie palca wskazującego:
a) utrata opuszki prawy 5
lewy 3
b) utrata paliczka paznokciowego prawy 7
lewy 5
c) utrata paliczka paznokciowego z 1/3 dalszą paliczka środkowego prawy 8
lewy 5
d) utrata paliczka paznokciowego i środkowego powyżej 1/3 prawy 12
lewy 10
e) utrata trzech paliczków prawy 17
lewy 15
f) utrata palca wskazującego z kością śródręcza prawy 23
lewy 20
138. Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palca wskazującego oraz II kości śródręcza (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) - powodujące:
a) ograniczenie funkcji - w zależności od stopnia prawy 3-8
lewy 1-5
b) znaczne ograniczenie funkcji - w zależności od stopnia prawy 8-12
lewy 5-10
c) bezużyteczność palca graniczącą z utratą wskaziciela prawy 17
lewy 15

Palec trzeci, czwarty i piąty
139. Utrata całego paliczka lub części paliczka:
a) palca trzeciego i czwartego - za każdy paliczek prawy 3
lewy 2
b) palca piątego - za każdy paliczek prawy 1
lewy 1
140. Utrata palców III, IV lub V z kością śródręcza prawy 12
lewy 8
141. Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palców III, IV, V i odpowiednich kości śródręcza (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) - powodujące:
a) ograniczenie funkcji palca - w zależności od stopnia prawy 2
lewy 1
b) znaczne ograniczenie funkcji palca - w zależności od stopnia prawy 4
lewy 3
c) bezużyteczność palca granicząca z utratą prawy 7
lewy 5
Uwaga: Przy uszkodzeniach obejmujących większą liczbę palców globalna ocena musi być niższa niż całkowita utrata tych palców i odpowiadać stopniowi użyteczności ręki. Uszkodzenia obejmujące wszystkie palce z pełną utratą użyteczności ręki nie mogą przekroczyć dla ręki prawej 55% a dla lewej 50%.

M. Uszkodzenia kończyny dolnej

Biodro
142. Utrata kończyny dolnej przez wyłuszczenie jej w stawie biodrowym lub odjęcie w okolicy podkrętarzowej 85
143. Przykurcze i ograniczenia ruchów w stawie biodrowym w następstwie uszkodzeń tkanek miękkich - w zależności od stopnia 5-25
144. Zesztywnienie stawu biodrowego - w zależności od ustawienia i wtórnych zaburzeń statyki i dynamiki:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym 20-35
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym 30-60
145. Inne następstwa uszkodzeń stawu biodrowego (zwichnięć, złamań bliższej nasady kości udowej, złamań szyjki, złamań przezkrętarzowych i podkrętarzowych, złamań krętarzy itp.) - w zależności od zakresu ruchów przemieszczeń, skrócenia, zniekształceń i różnego rodzaju zmian wtórnych oraz dolegliwości subiektywnych:
a) ze zmianami miernego stopnia 5-20
b) ze zmianami dużego stopnia 20-40
c) z bardzo ciężkimi zmianami miejscowymi i dolegliwościami wtórnymi (kręgosłup, staw krzyżowo-biodrowy, kolano itp.) 40-65
146. Przykurcze i zesztywnienia powikłane przewlekłym zapaleniem tkanki kostnej, z przetokami, ciałami obcymi itp. ocenia się według pozycji 142-145, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów powikłań o: 5-15
Uwaga: Jako wynik urazowego uszkodzenia biodra zgłaszane są często następujące zmiany chorobowe: krwiopochodne ropne zapalenie kości, gruźlica kostno-stawowa, nowotwory, martwice aseptyczne kości, biodro szpotawe dorastających i inne zniekształcenia powodujące zaburzenia statyki. Przy tego rodzaju stanach chorobowych należy szczególną uwagę zwracać na istnienie związku przyczynowego między tymi schorzeniami a wypadkiem.

Udo
147. Złamanie kości udowej - w zależności od zniekształceń, skrócenia, zaników mięśniowych i ograniczenia ruchów w stawach:
a) z nieznacznymi zmianami i skróceniem do 4 cm 5-15
b) z miernymi zmianami i skróceniem do 6 cm 15-30
c) ze skróceniem ponad 6 cm i ciężkimi zmianami 30-40
148. Staw rzekomy lub ubytki kości udowej uniemożliwiające obciążenie kończyny - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji, skrócenia i zaburzeń wtórnych 40-60
149. Uszkodzenia skóry, mięśni, ścięgien (oparzenia, przecięcia, pęknięcia podskórne, przepukliny mięśniowe itp.) - w zależności od zaburzeń funkcji itp. 5-20
150. Uszkodzenia dużych naczyń, tętniaki pourazowe - w zależności od stopnia wtórnych zaburzeń troficznych 5-30
151. Uszkodzenia uda powikłane przewlekłym ropnym zapaleniem kości, przetokami, ciałami obcymi, skostnieniem pozaszkieletowym i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 147-150, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów powikłań o 1-10
152. Uszkodzenia uda powikłane współistniejącym uszkodzeniem nerwu kulszowego ocenia się według pozycji 147-150, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów uszkodzenia nerwu o 10-65
Uwaga: Łączny stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ocenianego według pozycji 147-150 i 152 nie może przekroczyć 70%.
153. Utrata kończyny - zależnie od długości kikuta i przydatności jego cech do oprotezowania 50-70

Kolano
154. Zesztywnienie stawu kolanowego:
a) w pozycji funkcjonalnej korzystnej 0-15° 30
b) przy większych stopniach zgięcia lub przeproście powyżej -10° (minus 10°) stosuje się ocenę wg pp. a) - zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu za każde 4° odchylenie ponad granicę 15° lub -10° o: 1
155. Trwałe ograniczenia ruchomości stawu kolanowego w następstwie uszkodzeń samego stawu (uszkodzenia więzadłowe, torebkowe, łąkotek, kości ty/orzących staw kolanowy itd.) - w zależności od charakteru przykurczu i zakresu ubytku funkcji:
a) utrata ruchomości w zakresie 0 - 40° za każde 2° ubytku ruchu l
b) utrata ruchomości w zakresie 40° - 90° za każde 5° ubytku ruchu l
c) utrata ruchomości w zakresie 90° - 120° za każde 10° ubytku ruchu l
Uwaga: prawidłowo funkcjonalny zakres ruchów przyjmuje się w granicach 0° - 120°.
156. Inne następstwa uszkodzeń kolana: skrócenie kończyny, zaburzenia osi, stawu (koślawość, szpotawość, ruchomość patologiczna), dolegliwości przewlekłe zapalne, zapalenia ropne, ciała obce, przetoki itp. - w zależności od stopnia 1-20
157. Utrata kończyny na poziomie stawu kolanowego 65

Podudzie
158. Złamanie kości podudzia - w zależności od zniekształcenia, przemieszczenia, powikłań wtórnych, zmian troficznych i czynnościowych kończyny itp.:
a) ze zmianami lub skróceniem do 4 cm 5-15
b) z dużymi wtórnymi zmianami lub ze skróceniem od 4 cm do 6 cm 15-25
c) ze skróceniem powyżej 6 cm lub bardzo rozległymi zmianami wtórnymi i dodatkowymi powikłaniami w postaci przewlekłego zapalenia kości, przetok, zmian troficznych skóry z owrzodzeniami, stawów rzekomych, ubytków kostnych i zmian neurologicznych 25-50
159. Izolowane złamania strzałki (oprócz kostki bocznej) 3
160. Uszkodzenia tkanek miękkich podudzia, uszkodzenia ścięgna Achillesa i innych ścięgien - zależnie od rozległości uszkodzenia, zaburzeń czynnościowych i zniekształceń stopy 5-20
161. Utrata kończyny w obrębie podudzia - w zależności od charakteru kikuta, długości, przydatności do oprotezowania i zmian wtórnych w obrębie kończyny:
a) przy długości kikuta do 8 cm mierząc od szpary stawowej 60
b) przy dłuższych kikutach 40-55

Stawy skokowe, stopa
162. Ograniczenie ruchomości i zniekształcenia w stawach skokowych (w następstwie wykręcenia, zwichnięcia, złamania kości tworzących staw, zranień, ciał obcych, blizn itp.) - w zależności od ich stopnia i dolegliwości:
a) bez zniekształceń 1-15
b) ze zniekształceniem, upośledzeniem funkcji ruchowej i statycznej stopy 15-25
c) powikłane przewlekłym zapaleniem kości i stawu, przetokami, martwicą aseptyczną, zmianami neurologicznymi itp. 25-40
163. Zesztywnienie stawu skokowego - w zależności od ustawienia stopy, zmian wtórnych i powikłań:
a) pod kątem zbliżonym do prostego 10-20
b) w innych ustawieniach czynnościowo niekorzystnych 20-40
164. Złamania kości piętowej lub skokowej z przemieszczeniem, zniekształceniem i innymi zmianami wtórnymi:
a) miernego stopnia - zależnie od wielkości zaburzeń czynnościowych 5-15
b) znacznego stopnia lub z powikłaniami - zależnie od wielkości zaburzeń czynnościowych 15-30
165. Utrata kości piętowej lub skokowej 40
166. Uszkodzenia kości stepu z przemieszczeniem, zniekształceniami i innymi zmianami wtórnymi:
a) miernego stopnia - zależnie od wielkości zaburzeń czynnościowych 5-10
b) znacznego stopnia lub innymi powikłaniami - zależnie od wielkości zaburzeń 10-20
167. Złamania kości śródstopia z przemieszczeniem, zniekształceniem stopy:
a) złamania I lub V kości z wyraźnym przemieszczeniem - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych 5-15
b) złamania II, III lub IV kości śródstopia -w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych 3-10
c) złamania trzech i więcej kości śródstopia - w zależności od zaburzeń czynnościowych 10-20
168. Złamania kości śródstopia powikłane zapaleniem kości, przetokami, wtórnymi zmianami troficznymi i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 167, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o 1-10
169. Inne uszkodzenia stopy pozostawiające zmiany bliznowate i zniekształcające - w zależności od stopnia upośledzenia czynności 1-15
170. Utrata stopy w całości 50
171. Utrata stopy na poziomie stawu Choparta 40
172. Utrata stopy w stawie Lisfranka 35
173. Utrata stopy w obrębie kości śródstopia - zależnie od rozległości utraty przedstopia i cech kikuta 20-30

Palce stopy
174. Utrata paliczka paznokciowego palucha 5
175. Utrata całego palucha 7
176. Utrata palucha wraz z kością śródstopia - w zależności od rozmiaru utraty kości śródstopia 10-20
177. Utrata palców II-V w części lub całości - za każdy palec 2
178. Utrata V palca wraz z kością śródstopia - zależnie od wielkości utraty kości śródstopia 5-10
179. Utrata palców II-IV z kością śródstopia - zależnie od wielkości utraty kości śródstopia, za każdy palec 3-5
180. Inne uszkodzenia i zniekształcenia palców - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji 1-5
N. Porażenia lub niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych
181. Uszkodzenie częściowe lub całkowite - w zależności od stopnia zaburzeń:
a) nerwu przeponowego poniżej jego połączenia z nerwem podobo językowym 5-15
b) nerwu piersiowego długiego Prawy 5-15
lewy 5 - 10
c) nerwu pachowego prawy 15-25
lewy 10-20
d) nerwu mięśniowo-skómego prawy 10-25
lewy 5-20
e) nerwu promieniowego powyżej odejścia gałązki do mięśnia trójgłowego ramienia prawy 15-45
lewy 5-35
f) nerwu promieniowego poniżej odejścia gałązki do mięśnia trójgłowego ramienia prawy 10-30
lewy 5-25
g) nerwu promieniowego nad wejściem do kanału mięśnia odwracacza przedramienia prawy 5-25
lewy 5-15
h) nerwu promieniowego po wyjściu z kanału mięśnia odwracacza przedramienia prawy 5-15
lewy l 10
i) nerwu pośrodkowego w zakresie ramienia prawy 10-40
lewy 5-30
j) nerwu pośrodkowego w zakresie nadgarstka prawy 5-25
lewy 5-15
k) nerwu łokciowego prawy 10-30
lewy 5-20
l) splotu barkowego części nadobojczykowej (górnej) prawy prawy 15-25
lewy 10-20
m) splotu barkowego części podobojczykowej (dolnej) prawy prawy 25-45
lewy 20-40
n) pozostałych nerwów odcinka szyjno-piersiowego 1-15
o) nerwu zasłonowego 5-15
p) nerwu udowego 10-30
q) nerwów pośladkowych (górnego i dolnego) 10-20
r) nerwu sromowego wspólnego 5-25
s) nerwu kulszowego przed podziałem na nerw piszczelowy i strzałkowy (normę w wysokości ponad 50% stosować tylko przy nieuleczalnych owrzodzeniach) 20-60
t) nerwu piszczelowego (normę w wysokości ponad 30% stosować tylko przy nieuleczalnych owrzodzeniach) 10-40
u) nerwu strzałkowego 10-20
v) splotu lędżwiowo-krzyżowego 40-70
w) pozostałych nerwów odcinka lędżwiowo-krzyżowego 1-10
Uwaga: Według pozycji 181 ocenia się tylko uszkodzenia nerwów obwodowych. W przypadkach współistnienia uszkodzeń kostnych, mięśniowych i nerwowych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń kończyn górnych i dolnych.
182. Kauzalgie potwierdzone obserwacją szpitalną - w zależności od stopnia zmian troficznych i nasilenia bólów prawy 30
lewy 50